سومین تمثیل، تاکید چندجانبه ای بر قدرت معنوی انسان

سومین تمثیل/ 1955/آبرنگ و رنگ لعابی روی کاغذ

بن شان

"بن شان" (Ben Shahn)؛ یک عکاس و نقاش اهل ایالات متحده آمریکا بود.

"شان" در تابلوی "سومین تمثیل" مانند نقاشی های تمثیلی دیگرش، در پی جاده ناشناخته مرموزی بود که بتواند هنر و بینش اجتماعی او را از آن چه ایدئولوژی های دست و پاگیر و نظم خشک و انعطاف ناپذیر دوران پس از جنگ می دانست رها سازد.

سومین تمثیل، گنجینه ای است از خاطره ها و داستان های مرتبط با یکدیگر. در پیش زمینه، جانور وحشی- که از تمثیل های پیشینیان مایه گرفته- یادآور دانیال در لانه شیر است: جلوه ای از چهار جانور کتاب دانیال، شیر یهودا، و شیر اسطوره باستانی آشوری و رومی با همان دوگانگی درنده بودن، و فاتح نگهبان مرگ.

در این اثر معنا از دل حروف خوشنویسی شده می روید و به زمان حال می رسد. پیکری بلند، با شالی سفید و سیاه، بوقی از شاخ قوچ در دست های زمخت کارگری اش دارد و در آن نوای شبانی می دمد. این نوای روزهای مقدس است و اهمیت مذهبی و سنتی آن در تاراندن نیروهای شیطانی است، اما در عین حال یادآور سقوط اریحا نیز هست، و این که چگونه خداوند-در قربانی کردن گوسفند به جای اسحاق (در سنت اسلامی، اسماعیل)- بر ارزش و اهمیت زندگی انسانی تاکید می کند. در سومین سطح، و برفراز همه، دورنمای شهر مقدس قرار دارد، مثل وعده ای- نشانی از امید، ماندگاری و هویت.

این اثر با رنگ های گرم و مخملین می درخشد؛ از لحاظ ترکیب بندی با ساختار افقی و عمودی سه قسمتی اش بر دل می نشیند، و از حیث تاکید چندجانبه اش بر قدرت معنوی انسان، حیرت انگیز است.