فرهنگ ایرانی فرهنگی دین محور
فرهنگ ایرانی فرهنگی دین محور با قابلیت تعامل و سازگاری با مظاهر تمدنی عصر جدید است .
رئیس حوزه هنری چهارمحال و بختیاری در گفت و گو با روابط عمومی حوزه هنری گفت: مدرنیته به عنوان نوعی فرایند و شکل خاصی از الگوی اجتماعی در جامعه‌ی ایران نیز پذیرش نسبی داشته اما اندیشه‌ی مدرن و جهان نگری آن در سپهر اندیشه‌ی ایرانی مسلط نشده و دلیل عمده‌ی آن فرهنگ دین محور ماست که در مواجهه با این پدیده علیرغم تعامل، برخوردی انتقادی و انتخابی داشته است .
يکشنبه ۳۰ تير ۱۳۹۸ - ۱۱:۰۶
کد خبر :
۳۸۴۷۳
حجت ا... شیروانی در خصوص چشم‌انداز و وضعیت فرهنگ ایران در ده سال نخست سند چشم انداز افزود: نباید با تقلیل گرایی و شخصی نگری، بدون در دست داشتن آمار و تحلیل به مقوله‌ی مهم و استراتژیک فرهنگ و بالاخص هنر نگریست.
شیروانی گفت:آمار ، داده‌های کمی و نظرسنجی یکی از پیش‌نیازهای اصلی چنین کاری است که متاسفانه در کشورما یا وجود ندارند و یا در صحت و سقم آن‌ها محل تردید وجود دارد.
به گفته وی در حوزه‌ی تمدنی با در نظر گرفتن شواهد و رفتارهای فرهنگی در زندگی روزمره مردم ایران مواجه با نوعی مصرف گرایی، تلاش برای مدرنیزاسیون سازی زندگی و سبک زندگی و در نتیجه رواج آداب زندگی شبه مدرن و شبه غربی هستیم هر چند که در مقابل، سنت‌ها، باورها و اعتقادات مذهبی ما در مواجهه با زیربناهای فکری و صورت‌بندی فلسفی مدرنیته‌ی غربی که عرفی گرایی منبعث از اندیشه‌های مادی‌گرایی و اومانیستی است موضعی کاملا انتقادی و مخالف دارند و همین نوعی دوگانگی در برخی از شئون زندگی ما بوجود آورده که نباید نسبت به آن بی‌توجه بود.
شیروانی نکته‌ی مهمی که باید به آن توجه کرد را شکل‌گیری نوع دیگری از جامعه دانست که به جامعه‌ی اطلاعاتی موسوم است و به دلیل ویژگی‌های خاص و منحصر به فرد اشکال رفتاری و مواجهه‌ی خاص به خود را با جهان بیرونی ایجاب می‌کند و خالق دنیایی به نام دنیا و فضای مجازی است.
به گفته‌ی وی دو جهانی شدن در کنار تقابل صورت‌بندی عینی و ذهنی مدرنیته در جامعه و ذهن ایرانی چالش‌های مهمی هستند که باید مورد توجه صاحبنظران، اندیشمندان و سیاست‌گزاران ایرانی باشد.
شیروانی جامعه‌ی ایران را جامعه ای دین محور و وحیانی و دارای زاویه‌ی قابل توجه فکری با جهان اندیشگی غرب دانست و افزود اگرچه نهادینه نشدن بسیاری از مظاهر و ملزومات زندگی‌های امروزی در شخصیت ایرانی ناهنجاری‌هایی از قبیل؛ قانون‌گریزی، عدم رعایت و احترام به حقوق و وظایف شهروندی ، آلودگی محیط زیست، مصرف‌گرایی و مصرف زدگی بالاخص در میان جوانان و ... را به وجود آورده که البته نگران کننده است اما انسجام اجتماعی جامعه‌ی ایران که حاصل قابلیت بسیج اجتماعی، نهادسازی و نوع موفقی از دولت – ملت‌سازی بر مبنای پیشینه‌ی ملی و باورهای مذهبی است از ایران جامعه‌ای پویا و در حال پیشرفت ارائه نموده است.
به گفته‌ی وی عوامل مختلف مخصوصاً دین فرهنگ و ملیت باعث حفظ انسجام ملی و امید اجتماعی در بین ایرانیان گشته است. به طوری که انسان ایرانی آموخته در جهانی سرشار از تنوع ، تضاد، تناقض و تفاوت می‌تواند با حفظ عناصر هویتی خود و تعامل سازنده با جهان پیرامون با دیانت و مهندسی اجتماعی نقشی سازنده و موثر در فرایندهای اجتماعی ، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی در سطح ملی و چه بسا جهانی داشته باشد.
شیروانی در خصوص ارائه‌ی گزارش از وضعیت و چهره‌ی هنرایرانی افزود: در دهه‌ی اخیر توجه بیشتری به هنر شده است سینمای ایران رشد قابل توجهی در سطح کمی و کیفی داشته ،. چهره‌های متنوع و ژانرهای جدیدی به جامعه‌ی موسیقی ایران و موسیقی ایرانی وارد شده و هنر ایرانی در جامعه‌ی جهانی مجال بروز و حضور قابل توجهی یافته است. تدریس مکاتب و جریان‌های فکری – هنری جهان در دانشگاه‌های ایران و دسترسی به دستاوردهای عینی و ذهنی جهانی جدی‌تر دنبال می‌شود و چه بسا آسان‌تر گردیده، سینمای ایران از خود الگویی جهانی را نمایان ساخته و البته دسترسی رسمی و غیر رسمی مخاطبین به محصولات سینمایی جهان هم بیشتر و مشهودتر گردیده است . رسانه در خدمت اشاعه هنری قرار گرفته و هنرهای جدید دیجیتال و مفهومی نیز رواج و رونق روبه رشدی در کشور پیدا کرده است. و البته در کنار روزآمدی، هنرهای سنتی ایرانی که مجال بروز بیشترو بهتری یافته‌اند نیز همچنان مورد توجه هنرمندان و مخاطبین می‌باشند.
شیروانی در این خصوص افزود: باید مواظب باشیم مواجهه‌ی تمدنی و فرهنگی هنرمندان ما با آثار و اندیشه‌های فرهنگی هنری غربی یک فرصت باشد تا بتوانیم از آن و امکاناتش برای رشد و جهانی کردن هنر خودمان و استفاده از تجربیات دیگران و دستاوردها بهره‌برداری کنیم.
شیروانی اظهار داشت: با توجه به قابلیت و ویژگی‌های فرهنگ و هنر؛ عدم ترسیم افق و چشم‌انداز اندیشیده شده ، نبود نقشه‌ی راه در مسیر فرهنگ و هنر ایران امروز و در نتیجه عدم انسجام، تمرکزو هدفمندی حمایت‌های استراتژیک دولتی و عمومی یکی از معضلات جدی سیاست‌گذاری فرهنگی هنری در جامعه‌ی ماست و این در حالی است که هنر و فرهنگ در هیچ جامعه‌ای منتظر مدیریت نمی‌ماند و در صورت بی‌توجهی راه خود را باز نموده وطی طریق می‌نماید. و در نتیجه شکل خاص خود را می‌گیرد. پس چه بهتر آن‌که در جامعه حساسیت‌های فرهنگی آن‌قدر بالا باشد که تعیین کننده‌ی مسیر باشیم نه این‌که خود را به حوادث و اتفاق و روزمرگی بسپاریم.
شیروانی دستاوردهای ده سال اخیر جمهوری اسلامی در زمینه‌ی فرهنگ و هنر را توامان با فراز و فرودهای زیاد دانست و افزود: تلاش برای ارائه‌ی نسخه‌ای اصیل، شناسنامه‌دارو هویت محوراز هنر ایرانی و اسلامی قابل توجه است و در مواردی نیز مطلوب بوده ولی هنوز تا ایده‌آل و مطلوب فاصله زیاد است.
وی تحلیل و شفاف‌سازی اهمیت و اهداف سند چشم‌انداز ایران 1404 را برای هنرمندان کشور مهم دانست و نقش آن‌ها در شکل‌گیری گفتمان تحول و ترسیم ایران آینده را بسیار مهم ارزیابی کرد و گفت: با روشنگری در زمینه‌ی آرمان‌ها و هدف‌های این سند و روشن ساختن و توضیح دلیل نیاز به دستیابی آن‌ها و تحلیل شرایط حال حاضر و فاصله‌ی موجود باید هنرمندان را در گام نخست به اهمیت موضوع واقف و بعد آن‌ها را با استفاده از خلاقیت‌های هنری ترغیب به ایجاد حساسیت های اجتماعی در سطح جامعه و ایجاد اراده‌ی همگانی پیشرفت نمود.
رییس حوزه هنری چهارمحال و بختیاری درباره برگزاری جشنواره‌ی هنری ایران آینده در افق 1404 نیز گفت: جشنواره باید مبنا و پشتوانه‌ی علمی داشته باشد و بر پایه‌ی شناخت واقعی از جامعه شکل بگیرد . جشنواره باید حلقه‌ی اتصال آرمان، واقعیت و انگیزه‌آفرینی برای ایجاد تغییر و بازنگری در خویشتن و خواستن باشد.ساختار این جشنواره بایستی با جشنواره‌های دیگر متفاوت باشد.
قرار نیست و نباید توقع داشت هنرمندان نسخه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی برای جامعه بنویسند بلکه باید آن‌ها را متوجه اهمیت تحول، تغییر و تعهد به ساختن نمود و بعد شرایط انتقال این انگیزه و تحریک احساسات و ارادی اجتماعی عموم در قالب خلق آثار هنری را مهیا ساخت.
به گفته وی: هنر استان‌ها هنوز نیازمند حمایت‌های جدی مادی و معنوی است وی در این خصوص ابراز داشت دوران پسابرجام اگر آغاز دوره‌ی حمایت‌های جدی‌تر از مجموعه‌های فرهنگی تحت لوای مدیریت استراتژیک فرهنگی و هنری باشد می‌تواند یک فرصت برای فرهنگ و هنر ایران باشد. و سرمایه‌گذاری صحیح، برنامه‌ریزی و رصد کارشناسانه و ایجاد فضای تعامل مثبت جهانی ملزومات پیشرفت هنر ایرانی در دوران پسابرجام می‌باشند.
شیروانی تداوم، تثبیت و استمرار اقتدار فرهنگ و هنر ایرانی اسلامی را وابسته به وسعت دادن شناخت مردم از خودشان دانست چرا که این مردم‌اند که اگر شناخت صحیحی از خود و جامعه‌ی داشته باشند به خوبی از حوادث و هجمه‌های مختلف خواهند گذشت و از فرصت‌ها بیشترین بهره را خواهند برد و ضمن مهار تهدیدها، آن‌ها را به فرصت تبدیل خواهند کرد. شیروانی گفت: فرهنگ و هنر، اکنون از نوعی رها شدگی رنج می‌برد و نیازمند نوعی احیاست و شدیداً به کاوش، تجزیه و تحلیل و مدیریت کاربردی محتاج است.
شیروانی در خصوص تاثیرگذارترین هنر حال حاضر افزود: شاید بتوان به سبب هم‌نشینی با رسانه و تکنولوژیک شدن بیشتر، هنرهای تصویری را موثرترین هنر در جهان امروز به حساب آورد. چرا که هم گستره‌ی مخاطب بیشتر دارد و هم می‌تواند به راحتی و سهولت با زبان خود با تمام جهانیان سخن بگوید ، سینما توانسته تمام ابزار تاثیرگذاری علمی را در اختیار خود بگیرد . اگرچه نباید از اهمیت و لزوم دیگر هنرها غافل شد چرا که اگر ادبیات ، موسیقی و دیگر هنرها نباشند هنرهای تصویری هم ابتر و ناقص خواهند بود .
لینک کوتاه